زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

کیفر بدعت (قرآن)





در این مقاله آیاتی مورد بررسی واقع می‌شود که به کیفر بدعت‌گذاران اشاراتی دارد.


۱ - عذاب الهی



فویل للذین یکتبون الکتـب بایدیهم ثم یقولون هـذا من عند الله لیشتروا به ثمنا قلیلا فویل لهم مما کتبت ایدیهم وویل لهم مما یکسبون.«وای بر آنها که مطالبی با دست خود می‌نویسند سپس می‌گویند: از طرف خدا است تا به بهای کمی آن را بفروشند، وای بر آنها از آنچه با دست خود نوشتند، و وای بر آنها از آنچه از این راه به دست می‌آورند!» («ویل» کلمه‌ای است که انسان به هنگام گرفتاری به عذاب، آن را بر زبان جاری می‌سازد و در اصل، به معنای عذاب است. ).

۱.۱ - شان نزول


جمعی از دانشمندان یهود اوصافی را که برای پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم در تورات آمده بود تغییر دادند و این تغییر به خاطر حفظ موقعیت خود و منافعی بود که همه سال از ناحیه عوام به آنها می‌رسید.
هنگامی که پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم مبعوث شد، و اوصاف او را با آنچه در تورات آمده بود مطابق دیدند ترسیدند که در صورت روشن شدن این واقعیت منافع آنها در خطر قرار گیرد، لذا بجای اوصاف واقعی مذکور در تورات، صفاتی بر ضد آن نوشتند.

۲ - بدعت‌های بت‌پرستان



وقالوا هـذه انعـم وحرث حجر لایطعمهآ الا من نشآء بزعمهم وانعـم حرمت ظهورها وانعـم لایذکرون اسم الله علیها افتراء علیه سیجزیهم بما کانوا یفترون• وقالوا ما فی بطون هـذه الانعـم خالصة لذکورنا ومحرم علی ازوجنا وان یکن میتة فهم فیه شرکآء سیجزیهم وصفهم انه حکیم علیم. «و گفتند این قسمت از چهار پایان و زراعت (که مخصوص بت‌ها است برای همه) ممنوع است و جز کسانی که ما بخواهیم - به گمان آنها - از آن نباید بخورد و (می‌گفتند اینها) چهارپایانی است که سوار شدن بر آنها تحریم شده و چهار پایانی که نام خدا را بر آن نمی‌بردند و به خدا دروغ می‌بستند (و می‌گفتند این احکام از ناحیه او است) به زودی کیفر افتراهای آنها را می‌دهد.
و گفتند آنچه در شکم این حیوانات (از جنین و بچه) وجود دارد مخصوص مردان ماست و بر همسران ما حرام است اما اگر مرده باشد (یعنی مرده متولد شود) همگی در آن شریکند و به زودی (خدا) کیفر این توصیف (و احکام دروغین) آنها را می‌دهد او حکیم و دانا است».

۳ - عذاب دردناک آخرت



ولاتقولوا لما تصف السنتکم الکذب هـذا حلـل وهـذا حرام لتفتروا علی الله الکذب ان الذین یفترون علی الله الکذب لایفلحون• متـع قلیل ولهم عذاب الیم. «بخاطر دروغی که زبان‌های شما توصیف می‌کند نگوئید این حلال است و آن حرام، تا بر خدا، افترا ببندید، کسانی که به خدا دروغ می‌بندند رستگار نخواهند شد.
بهره کمی در این دنیا نصیبشان می‌شود، و عذاب دردناکی در انتظار آنها است».

۳.۱ - تفسیر آیه


در این آیه به عنوان یک اخطار جدی می‌گوید: کسانی که به خدا دروغ و افترا می‌بندند هیچگاه رستگار نخواهند شد (ان الذین یفترون علی الله الکذب لا یفلحون).
اصولا دروغ و افترا مایه بدبختی و نارستگاری است، درباره هر کس که باشد تا چه رسد به اینکه درباره خداوند بزرگ صورت گیرد که گناه و آثار سوء آن مضاعف می‌گردد.
آیه بعد این عدم رستگاری را چنین توضیح می‌دهد: با این اعمال در این دنیا تمتع و بهره کمی می‌گیرند ولی در برابر آن عذاب دردناکی در انتظار آنها است (متاع قلیل و لهم عذاب الیم).
این متاع قلیل، ممکن است اشاره به جنین‌های مرده حیوانات باشد که برای خود حلال می‌شمردند، و از گوشت آن استفاده می‌کردند، یا اشاره به اشباع حس خودخواهی و خود پرستیشان باشد که بوسیله این بدعت‌ها صورت می‌گرفت، و یا اینکه وسیله پایه‌های شرک و بت‌پرستی را تحکیم می‌کردند و مردم را با آن سرگرم ساخته، مدتی بر آنها حکومت می‌نمودند که اینها همه متاع قلیل بود که به دنبال آن (عذاب الیم) قرار داشت.

۴ - پانویس


 
۱. بقره/سوره۲، آیه۷۹.    
۲. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۲۹۱.    
۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱، ص۳۱۶.    
۴. انعام/سوره۶، آیه۱۳۸.    
۵. انعام/سوره۶، آیه۱۳۹.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۵، ص۴۵۵.    
۷. نحل/سوره۱۶، آیه۱۱۶.    
۸. نحل/سوره۱۶، آیه۱۱۷.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۱، ص۴۴۳.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۶، ص۲۰۷.    


۵ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۱۷۹، برگرفته از مقاله «کیفر بدعت».    


رده‌های این صفحه : بدعت | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.